หน้าหลัก ค้นหา ติดต่อ สมุดโทรศัพท์ การเรียน/การสอน เหตุการณ์ แผนที่เว็บ Thai/Eng
MCU

หน้าหลัก » พระมหานิยม อิสิวํโส (หาญสิงห์)
 
เข้าชม : ๑๙๙๙๘ ครั้ง
การศึกษาเปรียบเทียบแนวความคิดเรื่องความสุขในทฤษฎีจริยศาสตร์ของจอห์น สจ็วต มิลล์ กับพุทธจริยศาสตร์ (๒๕๔๕)
ชื่อผู้วิจัย : พระมหานิยม อิสิวํโส (หาญสิงห์) ข้อมูลวันที่ : ๒๐/๐๘/๒๐๑๐
ปริญญา : พุทธศาสตรมหาบัณฑิต(ปรัชญา)
คณะกรรมการควบคุมวิทยานิพนธ์ :
  พระมหากฤษณะ ตรุโณ
  นายสนิท ศรีสำแดง
  นายเฉลียว รอดเขียว
วันสำเร็จการศึกษา : ๒๖ สิงหาคม ๒๕๔๕
 
บทคัดย่อ

     วิทยานิพนธ์นี้ ประสงค์จะศึกษาเปรียบเทียบแนวคิดเรื่อง “ความสุข” ในทฤษฎีจริยศาสตร์จของจอห์น สจ็วต มิลล์ กับพุทธจริยศาสตร์ จุดประสงค์หลักเพื่อเปรียบเทียบแนวคิดที่เหมือนหรือคล้ายคลึงกันและแนวคิดที่แตกต่างกัน ซึ่งจะนำไปสู่การพัฒนาชีวิตตนเองและสังคมโลกให้มีสันติสุขสืบไป

     ในการศึกษาวิจัย ผู้วิจัยได้แบ่งเนื้อหาของงานวิจัยออกเป็น ๕ บท ซึ่งแต่ละบทจะอธิบายถึงจุดประสงค์ที่ต้องศึกษา ดังนี้

     บทที่ ๑ กล่าวถึงความเป็นมาและความสำคัญของปัญหาที่จะวิจัย

     บทที่ ๒ ศึกษาแนวคิดเรื่อง “ความสุข” ในทฤษฎีจริยศาสตร์ของจอห์น สจ็วต มิลล์ และแนวคิดที่เกี่ยวข้อง เพื่อความขัดเจนแห่งแนวคิดดังกล่าว

     บทที่ ๓ ศึกษาแนวคิดเรื่อง “ความสุข” ในพุทธจริยศาสตร์ ตลอดถึงแนวคิดอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกัน

     บทที่ ๔ เปรียบเทียบแนวคิดเรื่อง “ความสุข” ของสองทัศนะ เพื่อค้นหาความคล้ายคลึงและความแตกต่างกัน

     บทที่ ๕ สรุปการวิจัยที่ค้นพบแล้วนำเสนอผลดังกล่าว พร้อมแนะนำแนวคิดบางประการ เพื่อการวิจัยต่อไป

     ผลการวิจัย สรุปได้ดังนี้

     ๑. ความเหมือนหรือความคล้ายคลึงกัน
     ความสุขในทัศนะของมิลล์ หมายถึง ความรื่นรมย์และการปราศจากความเจ็บปวด เมื่อว่าโดยความหมาย ประเภท ลักษณะ บ่อเกิด ระดับ และเกณฑ์ตัดสินความสุข มีความเหมือนหรือคล้ายคลึงกับพุทธจริยศาสตร์ในระดับกามสุขของพุทธจริยศาสตร์เท่านั้น ขณะที่ความสุขในพุทจริยศาสตร์แบ่งออกเป็น ๓ คือ กามสุข ฌานสุข และนิพพานสุข แม้ว่ามิลล์จะเน้นความสุขเช่นเดียวกับพุทธจริยศาสตร์ แต่ความสุขของมิลล์มีความหมายแคบกว่า พุทธจริยศาสตร์มาก
     ๒. ความแตกต่างกัน
     ความสุขในทัศนะของมิลล์ มีความแตกต่างจากพุทธจริยศาสตร์อยู่หลายประเด็น เมื่อว่าโดยความหมาย ประเภท ลักษณะ บ่อเกิด ระดับ และเกณฑ์ตัดสินความสุข
 เนื่องจากพุทธจริยศาสตร์ มีแนวคิดเรื่อง “ความสุข” ที่ลึกซึ้งยิ่งกว่าของมิลล์มาก โดยเฉพาะพุทธจริยศาสตร์ยังมีความสุขอีก ๒ อย่าง คือ ฌานสุข และนิพพานสุข โดยที่มิลล์ไม่ได้พูดถึงความสุขสองประเภทนี้เลย ดังนั้นโดยภาพรวมแล้ว ความสุขของมิลล์ เป็นได้เพียงกามสุขหรือโลกิยสุข ของพระพุทธจริยศาสตร์เท่านั้น ถึงแม้ว่ามิลล์จะเน้นประเด็นคุณภาพของความสุขคือเน้นจิตใจก็ตาม ถึงอย่างนั้น ก็ยังอยู่ในขั้นของกามสุขนั่นเอง
 อีกประเด็นหนึ่งที่มีความแตกต่าง ก็คือเกณฑ์ตัดสินความดี มิลล์เน้นที่ผลของการกระทำวิธีการจะเป็นเช่นไร ผิดหรือถูกศิลธรรมก็ตาม ถ้าผลออกมาดีคือนำประโยชน์สุขมาให้สิ่งนั้นก็ถือว่าเป็นสิ่งที่ดีสำหรับชีวิต ผิดกับพุทธจริยศาสตร์ที่ยึดถือเจตนาของการกระทำเป็นสำคัญ เช่นถ้าเจตนาของผู้กระทำดี การกระทำย่อมออกมาดี
     ๓. จุดร่วมที่เหมือนกัน
     แนวคิดเรื่อง “ความสุข” ของมิลล์กับพุทธจริยศาสตร์มีจุดร่วมที่เหมือนกันอยู่อย่างหนึ่ง คือ ความสุขที่สองทัศนะพูดถึงนั่น เป็นความสุขของทุกๆ คนที่เกี่ยวข้อง ไม่ใช่ความสุขของใครคนใดคนหนึ่ง ทุกคนมีค่าเป็นหนึ่งเสมอไม่มีใครมีค่าเป็นสอง แม้ว่าเป็นเบื้องต้น พุทธจริยศาสตร์จะให้ความสำคัญกับความสุขส่วนตนคือให้ฝึกพัฒนาตนเอง จนมีความสุขภายในตัวก่อนแล้ว ต่อเมื่อฝึกฝนพัฒนาตนไปโดยลำดับจนบรรลุนิพพานสุขอันเป็นเป้าหมายสูงสุดของพุทธจริยศาสตร์แล้ว จึงจะบำเพ็ญประโยชน์สุขเพื่อมหาชนต่อไป อย่างไรก็ตาม ทั้งสองแนวคิดนี้ก็ยังมีจุดร่วมที่เหมือนกันคือความสุขของส่วนรวม

Download : 254522.pdf
 
 
สงวนลิขสิทธ์โดยมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ตามพระราชบัญญัติลิขสิทธ์ พ.ศ. ๒๕๓๗ 
พัฒนาและดูแลโดย : webmaster@mcu.ac.th 
ปรับปรุงครั้งล่าสุดวันพฤหัสบดี ที่ ๙ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๕๕