วิทยานิพนธ์ฉบับนี้  มีวัตถุประสงค์ในการศึกษา ๓ ประการ คือ (๑)เพื่อศึกษาภาวะผู้นำในคัมภีร์พระพุทธศาสนา (๒) เพื่อศึกษาบทบาทภาวะผู้นำของพระราชธรรมโสภณ(จำปี จนฺทธมฺโม) (๓) เพื่อศึกษาวิเคราะห์บทบาทภาวะผู้นำในภารกิจ ๖ ด้านของพระราชธรรมโสภณ (จำปี จนฺทธมฺโม) ที่มีต่อการพัฒนาองค์กรสงฆ์จังหวัดร้อยเอ็ดโดยการศึกษาครั้งนี้ เป็นการศึกษาเชิงคุณภาพและมีการสัมภาษณ์ภาคสนามเพื่อนำมาประกอบวิทยานิพนธ์ให้สมบูรณ์ยิ่งขึ้น  ซึ่งสรุปผลจากการศึกษา มีดังนี้

                  ผู้นำหรือผู้บริหารที่มีความรู้ ความสามารถ ชักนำให้ผู้อื่นปฏิบัติตามได้ดั่งใจประสงค์และเกิดความพึงพอใจ ชื่อว่า ผู้มีภาวะนำ พระพุทธศาสนาได้กล่าวถึงภาวะผู้นำไว้ว่าผู้นำต้องมีคุณสมบัติทั้งภายในและภายนอกคือ มีวิสัยทัศน์ ชำนาญงานและเป็นผู้มีอัธยาศัยดี เป็นที่วางใจของผู้อื่น มีบุคลิกน่าเชื่อถือ สง่างาม และต้องรู้จักนำหลักธรรมไปบูรณาการใช้อย่างเหมาะสม หลักธรรมเหล่านั้น ได้แก่ หลักอธิปไตย ๓ รู้ระบอบการบริหารงานที่เหมาะสมแก่องค์กรและชุมชน,  พรหมวิหาร ๔ รู้จักใช้พระเดชและพระคุณ,  สังคหวัตถุ ๔ รู้จักหลักการผูกมิตรไมตรีต่อคนอื่นได้ดี,  พละ ๕ รู้จักบริหารตนเองอย่างชาญฉลาดและมีความมั่นคงทางสติปัญญาและอารมณ์  ตลอดจนหลักธรรมอื่นๆ  ที่มาสนับสนุนความเป็นผู้นำ ได้แก่ (๑) สาราณิยธรรม ๖ รู้หลักการบริหารตนและบริหารงานไปพร้อมกัน (๒)หลักทิศ ๖ รู้หลักบทบาทและหน้าที่ทางสังคม (๓) หลักอปริหานิยธรรม ๗ รู้หลักบริหารงานอย่างมีประสิทธิภาพโดยคำนึงถึงประโยชน์องค์กรต้องมาก่อน (๔) หลักสัปปุริสธรรม ๗ รู้หลักบริหารตนและองค์กรอย่างรู้เท่าทันและเป็นการป้องกันความเสียหายอันจะเกิดขึ้นแก่องค์กร และพึงเว้นจากหลักธรรมที่เป็นอุปสรรคต่อการพัฒนาภาวะผู้นำอีก ๓ หมวด  คือ (๑) อกุศลมูล ๓ แนวคิดในใจที่ต่อต้านความดี  (๒) อัตตาธิปไตย  การใช้เผด็จการเบ็ดเสร็จสำหรับบริหารจัดการ  และ (๔) อคติ ๔ การวางตนไม่เหมาะสม  ส่วนแนวคิดทฤษฎีภาวะผู้นำตามทฤษฎีสมัยใหม่มีมาก แต่แนวคิดทฤษฎีผู้นำเชิงปฏิรูปมีลักษณะที่โดดเด่นกว่าทุกทฤษฎี เพราะเป็นการบูรณาการทฤษฎีต่างๆ เข้าด้วยกัน อันทำให้ผู้นำมีลักษณะที่ส่งเสริมองค์กรได้มากกว่าและทำงานร่วมกับบุคคลอื่นในหลากหลายมิติ ทฤษฎีภาวะผู้นำทั้งสองหากนำมาบูรณาการอย่างเหมาะสมย่อมก่อให้เกิดประโยชน์อย่างสูงสุดต่อองค์กรและสังคม  

                  บทบาทภาวะผู้นำของพระราชธรรมโสภณ (จำปี จนฺทธมฺโม)  พบว่า ท่านใช้หลักธรรมภาวะผู้นำที่ดี กล่าวคือ  รู้จักการใช้หลักอธิปไตย ๓  หลักพรหมวิหาร ๔ ในด้านการปกครอง  การใช้หลักสังคหวัตถุ ๔ ในด้านการศึกษาสงเคราะห์  สาธารณสงเคราะห์ และการสาธารณูปการ ใช้หลักพละ ๕  ในด้านการศึกษาและการเผยแผ่  นอกจากนั้น ยังได้ใช้หลักธรรมคือ สาราณิยธรรม ๖ ที่สนับสนุนภาวะผู้นำ ในด้านการปกครอง ส่งผลให้เกิดความเสมอภาคในองค์กร,  การใช้หลักทิศ ๖ ในด้านการปกครอง การศึกษาและการเผยแผ่ ทำให้มีมนุษยสัมพันธ์ที่ดีต่อผู้ใต้บังคับบัญชา, การใช้หลักอปริหานิยธรรม ๗ ในด้านการปกครอง ส่งผลให้การบริหารคนและงานของคณะสงฆ์มีความสะดวกราบรื่น, การใช้หลักสัปปุริสธรรม ๗ เป็นการบูรณาการความรู้ ศักยภาพ และความฉลาดในการบริหารอย่างมืออาชีพเพื่อประโยชน์ขององค์กร

            นอกจากนั้น ยังพบว่า พระราชธรรมโสภณ (จำปี จนฺทธมฺโม) มีภาวะผู้นำที่สามารถพัฒนาสังคมและองค์กรสงฆ์จังหวัดร้อยเอ็ดได้ดี กล่าวคือ ท่านมีภาวะผู้นำที่ดี ๓ ด้าน ได้แก่ (๑) ด้านวัตถุ - ท่านสงเคราะห์แก่วัดต่างๆ ในเขตปกครอง (๒) ด้านจิตใจ – ท่านปลูกฝังศีลธรรมและจริยธรรมแก่พุทธศาสนิกชน (๓) ด้านสังคม – ท่านประชุมปรึกษาหารือกับคณะสงฆ์และส่งเสริมกิจกรรมฝ่ายคฤหัสถ์อยู่เสมอ ทำให้ศาสนกิจสำเร็จลุล่วงได้ด้วยดี เป็นที่เคารพรักของผู้ใต้บังคับบัญชาและก่อให้ศรัทธาปสาทะแก่พุทธศาสนิกชน ปัจจัยหนึ่งที่ช่วยเสริมภาวะผู้นำของท่าน คือ ท่านเป็นพระเถระที่มีภูมิรู้ภูมิธรรมและมีตำแหน่งเป็นเจ้าคณะจังหวัดร้อยเอ็ดด้วยนั่นเอง

Download