ผู้สูงอายุในสถานสงเคราะห์  มักพบกับปัญหาทางด้านจิตใจ   ถ้าผู้สูงอายุเหล่านั้นสามารถนำหลักพุทธธรรมไปปฏิบัติ   น่าจะทำให้คุณภาพชีวิตดีขึ้นในช่วงปัจฉิมวัย   ผู้วิจัยจึงได้ทำการศึกษาวิเคราะห์หลักพุทธธรรมที่ใช้ในการดำเนินชีวิตของผู้สูงอายุ :  กรณีศึกษา  ผู้สูงอายุในสถานสงเคราะห์   จังหวัดนครปฐม   มีวัตถุประสงค์  คือ   (๑)  เพื่อศึกษาสาเหตุและสภาพปัญหาของผู้สูงอายุ ที่เข้าอยู่ในสถานสงเคราะห์   (๒) ศึกษาหลักพุทธธรรมที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินชีวิตของผู้สูงอายุ ในพระพุทธศาสนา    (๓)  ศึกษาวิเคราะห์ประเมินผลการนำหลักพุทธธรรมไปใช้ในการดำเนินชีวิตของผู้สูงอายุ ในสถานสงเคราะห์   วิธีดำเนินการในครั้งนี้  ศึกษาจากเอกสาร โดยค้นคว้าจากคัมภีร์พระไตรปิฎก  หนังสือ  เอกสาร และงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง   และวิจัยภาคสนามโดยการสัมภาษณ์กลุ่มตัวอย่างผู้สูงอายุ  จำนวน  ๓๘   คน  ที่อยู่ในสถานสงเคราะห์คนชรานครปฐม  และสถานสงเคราะห์คนชราเฉลิมราชกุมารี  จังหวัดนครปฐม

                        ผลการศึกษาสาเหตุและสภาพปัญหาของผู้สูงอายุ  พบว่า  สาเหตุที่ผู้สูงอายุเข้ารับการอุปการะในสถานสงเคราะห์  เนื่องจากการไม่มีผู้ดูแล   ไม่มีที่อยู่อาศัย  และอยู่กับครอบครัวไม่มีความสุข   ตามลำดับ   และสภาพปัญหา ๔  ด้าน   มีดังนี้   (๑)  ด้านร่างกาย  พบว่า ผู้สูงอายุมีอาการของโรคต่างๆ ที่พบในวัยของผู้สูงอายุ   (๒) ด้านจิตใจ พบว่า  ผู้สูงอายุมีความวิตกกังวลในเรื่องความเจ็บป่วย และมีอาการซึมเศร้า  (๓)  ด้านสังคมในการอยู่ร่วมกัน  พบว่า  ผู้สูงอายุ มีปัญหาการปรับตัวในการอยู่ร่วมกันให้เป็นสุข  (๔)  ด้านเศรษฐกิจและรายได้ พบว่า ผู้สูงอายุส่วนใหญ่ ไม่มีปัญหา จะได้รับบริการต่างๆ จากสถานสงเคราะห์ 

                        ผลการศึกษาหลักพุทธธรรมที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินชีวิตของผู้สูงอายุ ในพระพุทธศาสนา  พบว่า   (๑)  หลักธรรมที่ส่งเสริมการพัฒนาและแก้ไขปัญหาด้านร่างกาย  ได้แก่  ไตรลักษณ์   ขันธ์  ๕   และอริยสัจ ๔  (๒)  หลักธรรมที่ส่งเสริมการพัฒนาและแก้ไขปัญหาด้านจิตใจ  ได้แก่   การรักษาศีล ๕ ไตรสิกขา  บุญกิริยาวัตถุ  และการเจริญวิปัสสนากรรมฐาน  (๓) หลักธรรมที่ส่งเสริมการพัฒนาและแก้ไขปัญหาด้านสังคมในการอยู่ร่วมกัน ได้แก่  โลกธรรม ๘   พรหมวิหาร ๔   สังคหวัตถุ ๔  คารวะธรรม   อคติ ๔    และขันติ  โสรัจจะ    (๔) หลักธรรมที่ส่งเสริมการพัฒนาและแก้ไขปัญหาด้านเศรษฐกิจและรายได้  ได้แก่   อิทธิบาท ๔   ละเว้นอบายมุข  และทิฏฐธัมมิกัตถประโยชน์

                        ผลการศึกษาวิเคราะห์การนำหลักพุทธธรรมมาใช้ในการดำเนินชีวิตของผู้สูงอายุ ในสถานสงเคราะห์ พบว่า  มี ๔  ด้าน   ดังนี้   (๑)  ปัญหาด้านร่างกาย  พบว่า ผู้สูงอายุมีการยอมรับสภาพความจริงของสังขาร   มีความเชื่อในกฎแห่งกรรม   จึงปลงตกและการปล่อยวาง     (๒) ปัญหาด้านจิตใจ  พบว่า  ผู้สูงอายุปฏิบัติโดยใช้หลักธรรม   การบำเพ็ญทาน  การรักษาศีล  และการเจริญภาวนา  (๓)  ปัญหาด้านสังคมในการอยู่ร่วมกัน  พบว่า  ผู้สูงอายุปฏิบัติโดยใช้หลักธรรม  การคบหากัลยาณมิตร  มีเมตตา กรุณาต่อกัน   มีความอดทน อดกลั้น  และระงับความโกรธ      (๔)  ปัญหาด้านเศรษฐกิจและรายได้ พบว่า  ผู้สูงอายุดำเนินชีวิตด้วยความไม่ประมาท   ละเลิกอบายมุข   และรู้จักประมาณตน

download