วิทยานิพนธ์นี้ มีวัตถุประสงค์ ๓ ประการ คือ ๑) เพื่อศึกษาพิธีศพในพระพุทธศาสนาเถรวาท  ๒) เพื่อศึกษาพิธีศพในศาสนาพราหมณ์-ฮินดู  และ ๓) เพื่อเปรียบเทียบพิธีศพในพระพุทธศาสนาเถรวาทกับศาสนาพราหมณ์-ฮินดู การศึกษานี้เป็นการศึกษาเชิงเอกสาร เปรียบเทียบข้อมูลเชิงพรรณนา

ผลการศึกษาพบว่า

พระพุทธศาสนาเถรวาท มีทัศนะว่า การจัดพิธีศพเป็นคติธรรมความเชื่อที่เชื่อมโยงกับหลักธรรมในทางศาสนา เพื่อเป็นการอุทิศส่วนบุญให้แก่ผู้ล่วงลับไปเกิดในสุคติภูมิ เป็นการแสดงออกถึงน้ำใจที่ดีงาม และแสดงถึงความกตัญญูกตเวทิตา ซึ่งเป็นคติธรรมในทางพระพุทธศาสนาเกี่ยวกับการทำบุญอุทิศให้ดวงวิญญาณของผู้ตายนั้นไปสู่สรวงสวรรค์

ส่วนศาสนาพราหมณ์-ฮินดู มีทัศนะว่า การจัดพิธีศพเป็นไปเพื่อระลึกถึงความตายในรูปแบบที่เป็นธรรมสม่ำเสมอซึ่งกำหนดโดยพระเวท พิธีกรรมส่วนใหญ่จะดำเนินการโดยครอบครัว พิธีกรรมบางอย่างที่ทำโดยนักบวช ชาวฮินดูเชื่อว่าเมื่อคนตายลงนั้นเป็นเพียงการสละร่างเก่าของวิญญาณเพื่อหาร่างใหม่เท่านั้น

นัยที่เหมือนกัน ทั้งพระพุทธศาสนาเถรวาทและศาสนาพราหมณ์-ฮินดู เชื่อว่า การประกอบพิธีกรรมเกี่ยวกับศพ นอกจากเป็นการชำระสิ่งปฏิกูลแล้ว ยังเป็นทำบุญอุทิศเพื่อนำส่งดวงวิญญาณไปสู่สุคติ ส่วนที่ต่างกันคือการประกอบพิธีกรรมทางพระพุทธศาสนาเถรวาทเน้นการทำบุญแก่พระภิกษุสงฆ์แล้วอุทิศส่วนบุญกุศลและมีการเก็บอัฐิไว้บูชา ส่วนศาสนาพราหมณ์-ฮินดู มุ่งถึงพิธีกรรมและสถานที่นำส่งดวงวิญญาณคือแม่น้ำคงคาเป็นสำคัญ ด้วยคิดว่านั่นเป็นวิธีที่จะนำดวงวิญญาณเข้าสู่ภพแห่งพระผู้เป็นเจ้า และการได้นำพาวิญญาณเข้าสู่โมกษะ และไม่มีการเก็บอัฐิไว้บูชา

Download