วิทยานิพนธ์เล่มนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาราชสีห์กับสัญลักษณ์ทางธรรมในคัมภีร์พระพุทธศาสนา จากการศึกษาพบว่า ราชสีห์ในคัมภีร์พระพุทธศาสนามี ๔ ชนิด ๑. ติณสีห์ ๒.กาฬสีห์ ๓. ปัณฑุสีห์ ๔. ไกรสรสีห์ ไกรสรราชสีห์เป็นพญาราชสีห์ที่มีฤทธิ์มากที่สุดในบรรดาราชสีห์ทั้ง ๔ ชนิด ตามคติความเชื่อของชาวพุทธในอดีตชาติของพระพุทธเจ้าพระนามว่า โคดม พระพุทธเจ้าองค์ปัจจุบัน เคยเสวยพระชาติเป็นราชสีห์ ๑๐ ครั้ง คัมภีร์อรรถกถาสะท้อนภาพให้เห็นเรื่องราวของราชสีห์ที่มีต่อพระโพธิสัตว์ พระสาวก และอดีตชาติของพระภิกษุบางรูปได้อย่างเป็นรูปธรรม การนำกิริยาทาทางอันสง่างามของราชสีห์ มาเปรียบเทียบกับบุคลิกลักษณะของผู้มีบุญวาสนา เช่น พระมหาบุรุษมีพระหนุดุจคางของราชสีห์ และมีพระดำเนินงดงามดุจราชสีห์ แสดงให้เห็นว่าราชสีห์เป็นสัตว์ชั้นสูงมีอำนาจ มีความสะอาด รักความสงบและสันโดษ คำอุปมาอุปไมยล้วนชี้ให้เห็นว่า ราชสีห์ เป็นสัญลักษณ์และแบบอย่างของการประมาณตนของมนุษย์ได้อย่างสมบูรณ์ด้านประติมากรรม จิตรกรรม รูปปั้นและภาพวาดของราชสีห์ตามศาสนสถานที่สำคัญทางศาสนามากมาย เช่น ในวัดคลองแห อำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา พบงานประติมากรรม รูปราชสีห์ตั้งอยู่ แสดงถึงคตินิยมที่ว่าราชสีห์มีอำนาจ สามารถปกป้องคุ้มครองศาสนสถานได้หน่วยงานของรัฐบาลไทยในปัจจุบัน ก็ได้นำเอาราชสีห์มาเป็นตราสัญลักษณ์ของกระทรวง ได้แก่ กระทรวงกลาโหม และกระทรวงมหาดไทย อันแสดงถึงคติความเชื่อในเรื่องราชสีห์ที่ได้รับอิทธิพลจากคติทางศาสนาทั้งฝ่ายฮินดูและพุทธเพราะฉะนั้น ราชสีห์จึงเป็นเหมือนสัญลักษณ์แห่งความดี ที่ยังมีอิทธิพลต่อแนวคิดของชาวพุทธ ที่ถูกสืบทอดมาจากอดีตอันยาวนานสู่ปัจจุบัน และคงอยู่ และจะมีคตินิยมนี้อยู่ในสังคมไทยตราบนานเท่านาน Download : 255116.pdf