วิทยานิพนธ์เรื่องนี้ มีวัตถุประสงค์ ๓ ประการ คือ ๑) เพื่อศึกษาแนวคิดทฤษฎีการพัฒนาพลเมืองตามบรรทัดฐานของสังคมไทย และแนวทางการพัฒนาพลเมืองของหมู่บ้านสามขา
อำเภอแม่ทะ จังหวัดลำปาง ๒) เพื่อศึกษาหลักพุทธธรรมที่เกื้อหนุนต่อการพัฒนาพลเมือง
๓) เพื่อสังเคราะห์แนวทางการพัฒนาพลเมืองเชิงพุทธบูรณาการของหมู่บ้านสามขาอำเภอแม่ทะ จังหวัดลำปาง การศึกษานี้ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) โดยใช้วิธีวิจัย ๒ อย่าง คือ การวิจัยเชิงเอกสาร (Document Research) และการวิจัยเชิงข้อมูลภาคสนาม (Field Research) โดยการวิเคราะห์และสังเคราะห์เอกสาร แนวคิดทฤษฎี งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง และการสัมภาษณ์เชิงลึกโดยมีผู้ให้ข้อมูลหลักจำนวน ๑๒ ท่าน

ผลการวิจัยพบว่า ๑) แนวคิดทฤษฎีการพัฒนาพลเมืองตามบรรทัดฐานของสังคมไทย  การพัฒนาคุณภาพคน เป็นกลไกสำคัญในการสร้างคนให้มีความเป็นพลเมืองดี ปฏิบัติตามบรรทัดฐานของสังคม มีทัศนคติและค่านิยมที่ดีต่อสังคม มีความสุขดำรงชีวิตอยู่ร่วมกับผู้อื่นในสังคมได้ มีปัญญาและ มีศักยภาพพร้อมที่จะพัฒนาสังคมและประเทศชาติ ซึ่งความเป็นพลเมืองดีเป็นสิ่งสะท้อนให้เห็นถึงคุณสมบัติพื้นฐานสำคัญของบุคคลในฐานะที่ทุกคนล้วนเป็นพลเมืองตามระบอบประชาธิปไตย
โดยมีคุณสมบัติของความเป็นพลเมืองดีที่เหมาะสมกับสังคมศตวรรษที่ ๒๑ ประกอบด้วยคุณลักษณะ ได้แก่ (๑) มีการเคารพความแตกต่าง (๒) การมีส่วนร่วมทางการเมืองการปกครองตามวิถีทางประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข ยึดมั่นในสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
(๓) แก้ปัญหาแบบสันติวิธี (๔) การมีความคิดเชิงสร้างสรรค์ (๕) เคารพกฎหมาย (๖) มีความยุติธรรม (๗) มีความรับผิดชอบ (๘) มีจิตสาธารณะ (๙) มีความซื่อสัตย์สุจริต (๑๐) มีความสามารถในการสื่อสารรับรู้ข่าวสาร (๑๑) มีความสามารถในการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม (๑๒) มีสำนึกความเป็นไทย ทั้งหมดนี้ล้วนเป็นคุณลักษณะของพลเมืองตื่นรู้ (Active Citizen) ที่มีความบริบูรณ์ทั้งด้านกายภาพและด้านจิตใจ

๓) แนวทางการพัฒนาพลเมืองเชิงพุทธบูรณาการของหมู่บ้านสามขาอำเภอแม่ทะ
จังหวัดลำปาง พบว่า หมู่บ้านสามขามีลักษณะระบอบการพัฒนาพลเมืองในหมู่บ้านที่มีบทบาทพลเมืองในหมู่บ้านสามขาตามแนวคิดชุมชนนิยม (Communitarian) ซึ่งสมาชิกในหมู่บ้านสามขาทุกคนมีสิทธิเท่าเทียมกัน มีการรับฟังความคิดเห็นซึ่งกัน สามารถพึ่งพาตนเองได้ ดำเนินชีวิตร่วมกับธรรมชาติอย่างอิงอาศัย มีกฎระเบียบของหมู่บ้านที่ชัดเจนและครอบคลุม จากการทดลองนำมาปรับแก้จนได้กฎระเบียบที่เคร่งครัด เพื่อรักษาสิทธิประโยชน์ให้กับทุกคน เพื่อให้คนในหมู่บ้านอยู่ร่วมกันอย่างสงบสุข ซึ่งครอบคลุมด้านต่างในหมู่บ้านทั้งด้านสิ่งแวดล้อมและสาธารณูปโภคต่าง ๆ เพื่อให้ชาวบ้านสามารถใช้ทรัพยากรต่าง ๆ ที่อยู่ในหมู่บ้านได้อย่างคุ้มค่า