บทคัดย่อ 

                 วิทยานิพนธ์นี้มีวัตถุประสงค์ ๓ ประการ คือ ๑) เพื่อศึกษาสภาพการดำเนินชีวิตของชาวนา ๒) เพื่อศึกษาการดำเนินชีวิตของชาวนาบ้านแขมเหนือ ๓) เพื่อศึกษาแนวทางดำเนินชีวิตตามหลักพุทธธรรมของชาวนาบ้านแขมเหนือเป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ

             ผลการวิจัยพบว่าสภาพการดำเนินชีวิตชาวนาเป็นการดำเนินชีวิตแบบถ้อยทีถ้อยอาศัยชาวนาเป็นคนกลุ่มใหญ่ในสังคมและเป็นผู้บุกเบิกเส้นทางสร้างชุมชนให้เจริญรุ่งเรื่องและสร้างสังคมและประเทศชาติให้มีความมั่นคงและเป็นผู้ผลิตอาหารแก่คนส่วนมากและสร้างเศรษฐกิจและวัฒนธรรมมายาวนาน ชาวนาเป็นผู้อยู่เบื้องหลังแห่งความสำเร็จ แต่ชาวนายังถูกเอารัดเอาเปรียบจากผู้มีอำนาจและนายทุน ชาวนายังยากจนและลำบากขาดโอกาสทางสังคมและทางการเมื่อขาดศักดิ์ศรีการให้เกียรติตนเองและผู้อื่น ยังสะท้อนถึงความไม่พอเพียงด้านปัจจัยพื้นฐานในการดำรงชีวิตขาดโอกาสในการเข้าถึงทุนเป็นคนกลุ่มท้าย ๆ ที่ภาครัฐให้ความสำคัญ

             การดำเนินชีวิตของชาวนาบ้านแขมเหนือ มีสภาพเศรษฐกิจไม่ดีรายรับไม่สมดุลกับรายจ่ายยังมีสภาพที่ลำบากในการดำเนินชีวิตส่งผลต่อด้านต่างฯ ด้านสังคมมีปัญหาคือการย้ายถิ่นของคนในครอบครัวไปทำงานหาเงินต่างถิ่นครอบครัวขาดคนดูแลเอาใจใส่เท่าที่ควร ด้าน สิ่งแวดล้อม เกิดปัญหาการใช้สารเคมีมากเกิดความจำเป็นส่งผลต่อสิ่งแวดล้อมเป็นพิษ ดิน น้ำ อากาศ ปนเปื้อนสารเคมี ด้าน อารมณ์ ชาวนาบ้านแขมเหนือ มีความสุขและทุกข์ จะมีความสุขในช่วงเทศกาลต่าง ๆ เพราะได้พบญาติ จะทุกข์และเครียดด้านปัญหาหนี้สินต่าง ๆ ส่งผลให้สุขภาพกายและสุขภาพใจได้รับผลกระทบไปด้าย       

             แนวทางการดำเนินชีวิตตามหลักพุทธธรรมของชาวนาบ้านแขมเหนือ คือ

                   ๑) แนวทางด้านเศรษฐกิจการทำมาหาเลี้ยงชีพของชาวนาบ้านแขมเหนือ สอดคล้องกับหลักธรรมในพระพุทธศาสนา คือ หลักทิฏฐธัมมิกัตถประโยชน์ รู้จักหา รักษาดี มีกัลยาณมิตร

                   ๒) แนวทางด้านสังคมพบว่าชาวนาบ้านแขมเหนือ สอดคล้องกับหลักธรรมในทางพระพุทธศาสนาคือ หลักอิทธิบาท ๔ และ ทิศทั้ง ๖ การอยู่รวมกันของสังคม

                   ๓) แนวทางด้านอารมณ์ สอดคล้องกับหลักธรรมในทางพระพุทธศาสนา คือ หลัก ฆราวาสธรรมในการอยู่รวมกัน และ หลักกรรมฐานในการพัฒนาอารมณ์ตนเอง

                   ๔) แนวสิ่งแวดล้อม สอดคล้องกับหลักธรรมในทางพระพุทธสาสนาในการอยู่รวมกับสิ่งแวดล้อมคือ หลัก-กุศลมูล ๓ อยู่กับสิ่งแวดล้อมอย่างสมดุลไม่มีการทำลายสิ่งแวดล้อมไม่ความโลภในการใช้สิ่งแวดล้อมควรใช้อย่างมีสติ

ดาวน์โหลด