บทคัดย่อ

มหาอุทกภัยเมื่อปลายปี พ.ศ.๒๕๕๔ ส่งผลกระทบและทำให้เกิดความเสียหายอย่างฉับพลันต่อทรัพย์สิน ชีวิต จิตใจและสังคมเป็นอย่างยิ่ง ศูนย์พักพิงและการจัดกิจกรรมของเหล่าอาสาสมัครเพื่อช่วยเหลือและฟื้นฟูผู้ประสบภัยเกิดขึ้นมากมายในหลายพื้นที่ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย อำเภอวังน้อย จังหวัดพระนครศรีอยุธยา เป็นอีกหน่วยงานหนึ่งที่ได้รับการจัดตั้งให้เป็นศูนย์พักพิงและดำเนินการจัดกิจกรรมต่าง ๆ เพื่อช่วยเหลือและฟื้นฟูผู้ประสบภัยน้ำท่วม โดยนำหลักไตรสิกขามาเป็นแนวทางในการบริหารจัดการ

การบริหารจัดการของศูนย์พักพิงในภาวะภัยพิบัติตามหลักไตรสิกขานั้น เริ่มต้นที่ด้านศีล คือ การเยียวผู้ประสบภัยทางกายภาพ ได้แก่ การจัดหาที่พักอาศัย อาหาร น้ำดื่ม น้ำใช้ สุขาและการสัญจร เป็นต้น เมื่อความต้องการทางกายภาพอันเป็นปัจจัยพื้นฐานต่อการดำรงชีวิตของผู้ประสบภัยได้รับการตอบสนองแล้ว จึงจัดกิจกรรมส่งเสริมพฤติกรรมและกิจกรรมทางสังคม สร้างการมีส่วนร่วม พัฒนาระบบระเบียบทางสังคมที่เกื้อกูลต่อการเยียวยาและพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้ประสบภัยในยามวิกฤติ จากนั้นจึงเน้นการจัดกิจกรรมด้านสมาธิ คือ การเยียวยาและพัฒนาจิตใจ โดยอาศัยพิธีกรรมทางพุทธศาสนาร่วมกับการปรึกษาเชิงพุทธจิตวิทยา และในท้ายที่สุดจึงเน้นการพัฒนาทางด้านปัญญา การวางท่าทีต่อความสูญเสีย และถ่ายทอดองค์ความรู้ในการพัฒนาปรับปรุงตนหลังภาวะภัยพิบัติ รวมทั้งการส่งเสริมและพัฒนาอาชีพแก่ผู้ประสบภัย

ผลการบริหารจัดการตามหลักไตรสิกขาพบว่า การบริหารจัดการแบบมีส่วนร่วมช่วยให้ผู้ประสบภัยที่เข้าพักพิงที่ศูนย์ช่วยเหลือและฟื้นฟูผู้ประสบภัยน้ำท่วม มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เกิดความพึงพอใจ ความประทับใจ และความสุขอย่างยั่งยืน

ดาวน์โหลด